Związki i stowarzyszenia gmin
Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich
Gmina Olsztynek do Związku dołączyła 30 czerwca 1992 r. (uchwała nr XX/128/92 Rady Miejskiej w Olsztynku). Związek wspiera rozwój gospodarczy, ochronę środowiska, współpracę w zakresie nauki i oświaty oraz promocję regionu. Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich powstał 9 maja 1992 r. i jest związkiem powołanym przez rady gmin położonych w historycznych granicach Warmii i Mazur, zrzeszającym 60 gmin. Związek stanowi forum do wymiany doświadczeń w zakresie wykonywanych zadań własnych i zleconych gmin. Do zadań związku należy m.in.: reprezentowanie interesów gmin członkowskich wobec władz administracji rządowej i samorządowej, podejmowanie inicjatyw i współpraca w różnorodnych formach i strukturach w celu popierania idei samorządności, inicjowanie i opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących samorządu terytorialnego, realizacja zadań przekraczających możliwości organizacyjne gmin członkowskich, promocja walorów turystycznych regionu, wspieranie inicjatyw lokalnych i samorządowych.
Związek Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego „Czyste Środowisko”
Gmina Olsztynek do Związku dołączyła 4 lipca 1996 r. (uchwała nr XXI/174/96 Rady Miejskiej w Olsztynku). Celem związku jest rozwiązanie problemu gospodarki odpadami stałymi. Związek Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego „Czyste Środowisko” powstał w grudniu 1995 r. z inicjatywy władz samorządowych 8 gmin. Obecnie w skład Związku wchodzi 19 gmin. Związek powstał, aby w sposób nowoczesny uregulować problem odpadów komunalnych na terenie gmin należących do Związku. Dla 19 gmin członkowskich realizuje Kompleksowy Program Gospodarki Odpadami na terenie Związku Gmin „Czyste Środowisko”. Zadania Związku to: budowa i utrzymanie ekologicznego składowiska odpadów komunalnych w Rudnie k. Ostródy i gospodarka odpadami komunalnymi.
http://www.czystesrodowisko.eu/
Stowarzyszenie Gmin RP „Euroregion Bałtyk”
Gmina Olsztynek do Stowarzyszenia dołączyła 26 lutego 1998 r. (uchwała nr XXXIV/287/98 Rady Miejskiej w Olsztynku). Stowarzyszenie działa na rzecz poprawy warunków życia ludności zamieszkującej teren działania z uwzględnieniem terenów przygranicznych. Stowarzyszenie działa od grudnia 1997 roku. „Euroregion Bałtyk” jest jedną z największych tego typu organizacji w Europie zarówno jak i pod względem ilości uczestniczących Stron, obszaru oraz ludzi zamieszkujących te regiony. Terytorium to na terenie Polski województwa pomorskie i warmińsko-mazurskie, na terenie Federacji Rosyjskiej Obwód Kaliningradzki, na terenie Litwy Kłajpeda i Okrąg Kłajpedzki, na terenie Szwecji województwa Blekinge, Klamar, Kronoberg, na terenie Danii wyspa Bornholm. Celem Stowarzyszenia jest, uwzględniając specyfikę położenia „Euroregionu” w obszarze południowo-wschodniego Bałtyku, na styku granic Polski, Rosji, Litwy, Łotwy i poprzez Bałtyk ze Szwecją i Danią, w jak największym stopni wykorzystując inicjatywy europejskie, jakie są planowane w różnych programach dotyczących tej części Europy, działa na rzecz poprawy warunków życia ludności zamieszkującej teren działania Stowarzyszenia, ze szczególnym uwzględnieniem terenów przygranicznych.
Zgodnie z uchwałą Nr XXI-168/2016 Rady Miejski w Olsztynku z dnia 31 marca 2016 r. Gmina Olsztynek zrezygnowała z przynależności do Stowarzyszenia Gmin Rzeczypospolitej Polskiej Euroregion Bałtyk.
Gmina Olsztynek 5 grudnia 2022 r. po kilkuletniej przerwie ponownie przystąpił do Stowarzyszenia, które w tym roku obchodzi 25-lecie istnienia.
Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenia „Południowa Warmia”
Gmina Olsztynek do Stowarzyszenia przystąpiła 8 listopada 2007 r. (uchwała nr X-108/2007 Rady Miejskiej w Olsztynku). Stowarzyszenie działa w celach non profit społeczności wiejskiej oraz osób świadczących usługi na rzecz rozwoju wsi i ochrony dziedzictwa kulturowego gmin: Barczewo, Biskupiec, Kolno, Olsztynek, Purda, Stawiguda. Celem działalności stowarzyszenia jest: realizacja Lokalnej Strategii Rozwoju opracowanej przez Stowarzyszenie, działanie na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, aktywizowanie i integracja społeczna ludności wiejskiej, wspomaganie rozwoju turystyki, rekreacji na obszarze działania;- podtrzymywanie tradycji i tożsamości kulturowej obszaru działania, ochrona dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, wspomaganie rozwoju przedsiębiorczości i potencjału sektora pozarządowego, promocja obszarów wiejskich- prowadzenie innych działań na rzecz rozwoju obszarów wiejskich położonych na terenie działalności Stowarzyszenia.
http://www.poludniowawarmia.pl/
Fundacja „Fundusz Ziemi Olsztyńskiej”
Gmina Olsztynek jest członkiem-założycielem Fundacji (uchwała nr XXVI/266/2001 Rady Miejskiej w Olsztynku z 29 listopada 2001 r.). Z pomocy programów stypendialnych administrowanych przez FZO może korzystać młodzież szkół ponadgimnazjalnych oraz studenci zamieszkali na terenie powiatu olsztyńskiego.
https://www.facebook.com/fundacjafzo/?locale=pl_PL
Międzynarodowe Zrzeszenie Cittaslow
Gmina Olsztynek wyraziła wolę przystąpienia do Stowarzyszenia w grudniu 2011 r. (uchwała Nr XII-127/2011 Rady Miejskiej z dnia 29 grudnia 2011 r.). Zgodę na przystąpienie do Stowarzyszenia wyraził Minister Spraw Zagranicznych decyzją z 23 lutego 2012 r. W lipcu 2012 r. został złożony wniosek o przystąpienie do Stowarzyszenia. Międzynarodowe Stowarzyszenie Miast Cittaslow jest organizacją non profit i jej celem jest promowanie i rozpowszechnianie kultury dobrego życia poprzez badania, eksperymentowanie, stosowanie rozwiązań dotyczących organizacji miasta. Członkostwo w Stowarzyszeniu oznacza ustawiczne zaangażowanie w rozwijanie projektów i poprawę tych parametrów. W ramach Sieci Miast Cittaslow podejmowane są liczne wspólne inicjatywy: szkolenia w edukacji żywieniowej, projekty ochrony lokalnych produktów i rzemiosł, rozszerzenie strefy ruchu dla pieszych, kontrola jakości powietrza, otworzenie biur dla budownictwa zgodnego z wymogami ekologicznymi, uregulowanie technik konstrukcyjnych, standaryzacja elektromagnetycznych instalacji napowietrznych itp. Podkreśla się, że bycie „slow” nie oznacza zostania w tyle. Przeciwnie, oznacza używanie nowych technologii w taki sposób, aby sprawić, że miasteczka i miasta staną się idealnym miejscem do życia. Międzynarodowa Sieć Cittaslow liczy 176 miast z 27 państw z całego świata.
21 października 2012 r. - w czasie trwania Zgromadzenia Ogólnego Międzynarodowego Stowarzyszenia Cittaslow w Novellarze we Włoszech - burmistrz Artur Wrochna odebrał certyfikat przyjęcia Olsztynka do Sieci Miast Dobrego Życia.
Fundacja „Zielone Płuca Polski”
28 września 2005 r. w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego podpisany został akt notarialny o ustanowieniu Fundacji Zielone Płuca Polski oraz został przyjęty Statut Fundacji. Sygnatariuszami Fundacji są: przedstawiciele 4 samorządów wojewódzkich: podlaskiego, warmińsko-mazurskiego, kujawsko-pomorskiego i pomorskiego, Narodowej Fundacji Ochrony Środowiska, reprezentanci kilku stowarzyszeń i organizacji społecznych oraz przedsiębiorcy. Fundacja Zielone Płuca Polski została zarejestrowana w dniu 17 października 2005 r. i wydzielona jako oddzielna jednostka z Narodowej Fundacji Ochrony Środowiska z Biura Porozumienia Zielone Płuca Polski. Fundacja ZPP przejmuje dotychczasowy dorobek intelektualny i materialny Biura Porozumienia Zielone Płuca Polski podległego pod Zarząd Narodowej Fundacji Ochrony Środowiska, przy której funkcjonowało od 1990 roku. Fundacja została utworzona w celu organizowania i finansowania zadań określonych w „Porozumieniu w sprawie współdziałania na rzecz zrównoważonego rozwoju oraz promocji obszaru Zielone Płuca Polski z zachowaniem jego różnorodności biologicznej i tożsamości kulturowej”, poprzez: ożywianie oraz proekologiczne ukierunkowanie rozwoju społeczno-gospodarczego obszaru Zielone Płuca Polski, ze szczególnym uwzględnieniem rolnictwa i przetwórstwa rolno-spożywczego, leśnictwa, gospodarki wodnej, turystyki i lecznictwa uzdrowiskowego, podnoszenie poziomu wiedzy społeczeństwa, w tym młodzieży szkolnej o walorach przyrodniczych i kulturowych obszaru Zielone Płuca Polski, wzrost atrakcyjności i konkurencyjności obszaru Zielone Płuca Polski w przestrzeni polskiej i europejskiej, doskonalenie i promocję produktów oraz usług wytwarzanych na obszarze Zielone Płuca Polski, wspieranie inicjatyw organizacyjnych i finansowych tworzących materialne podstawy rozwoju obszaru Zielone Płuca Polski, uwzględnienie areału i funkcji Zielonych Płuc Polski w polityce przestrzennej i regionalnej Państwa.
Gmina Olsztynek ma prawo posługiwania się znakiem Zielone Płuca Polski od 2010 r.
https://www.wrotapodlasia.pl/pl/ochrona_srodowiska/zielone_pluca.htm
Stowarzyszenie Olsztyński Obszar Aglomeracyjny
Gmina Olsztynek, w uchwale Nr XIX-207/2012 Rady Miejskiej w Olsztynku z dnia 29 listopada 2012 r. wyraziła wolę utworzenia - wspólnie z Miastem Olsztyn, Powiatem Olsztyńskim i gminami z terenu powiatu olsztyńskiego - Stowarzyszenia Olsztyńskiego Obszaru Aglomeracyjnego. Stowarzyszenie jest stowarzyszeniem gmin i powiatów w rozumieniu przepisów ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o samorządzie powiatowym. Siedzibą Stowarzyszenia jest miasto Olsztyn.
Celem Stowarzyszenia jest wspieranie idei samorządu terytorialnego oraz inicjowanie współpracy gmin i powiatu na rzecz spójności terytorialnej, rozumianej jako proces polegający na takim kształtowaniu przestrzeni, aby zapewnić najlepszy rozwój unikalnego potencjału terytoriów poszczególnych gmin dla osiągania celów rozwojowych, w tym spójności społeczno-gospodarczej Olsztyńskiego Obszaru Aglomeracyjnego, poprzez zintegrowane zarządzanie jego rozwojem.
Warmiński Związek Gmin
Gminy Olsztynek przystąpiła do Warmińskiego Związku Gmin zgodnie z uchwałą Nr XIX-215/2012 Rady Miejskiej w Olsztynku z dnia 29 listopada 2012 r. Związek tworzą gminy: Olsztynek, Gietrzwałd, Świątki, Purda, Stawiguda, Dywity, Barczewo, Dobre Miasto i Jonkowo. Związek przejmuje realizację przekazanych przez gminy - członków związku - następujących zadań publicznych: wspieranie i upowszechnianie idei samorządowej, opracowanie i wdrażanie programu rozwoju i wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz upowszechnianie rozwiązań w zakresie poszanowania energii, wspieranie i upowszechnianie programu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych oraz opracowanie i wdrażanie programu opieki nad bezdomnymi zwierzętami. Związek przejmuje rolę koordynatora w działaniach jego członków w zakresie zachowania dziedzictwa kulturowego, gospodarki przestrzennej, w tym planowania i rozwoju infrastruktury technicznej i społecznej oraz wdrażania i promocji nowych produktów turystycznych w ramach potencjonalnego obszaru metropolitalnego i powiązań z aglomeracją Olsztyna.