Ukształtowanie

Krajobraz okolic Olsztynka ukształtowany został w okresie zlodowacenia bałtyckiego, a zwłaszcza pierwszych etapów wycofywania się lodów ok. 12-10 tys. lat temu. Znaczna część powierzchni gminy to obszary sandrów i moreny dennej, a w części południowej także moreny czołowej tego zlodowacenia. Przeważają gleby brunatne, słabo urodzajne, zajmujące znaczne powierzchnie w południowej i wschodniej części gminy, gdzie dominują obszary leśne. Z tym nie wiem jeszcze co zrobić, ale gleby brunatne są na ogół urodzajne, a tam gdzie występują obszary leśne gleby są na pewno wyraźnie zbielicowane. W rejestrze jest 19 pomników Teren jest bogato urzeźbiony, pagórkowato-falisty, poprzecinany licznymi dolinami. W Czarcim Jarze (górny bieg Drwęcy) różnice poziomu wzniesień i dna jaru dochodzą do 70 m. Na skutek ocieplenia się klimatu i topnienia zagrzebanych w gruncie lodów powstały misy jeziorne i wytopiska, a z biegiem czasu wyrosły wielkie kompleksy leśne.