Maróz

Wieś leży w odległości około 17 km na południowy wschód od Olsztynka, nad jeziorem Maróz, największym w gminie, na pofałdowanym terenie, w otoczeniu dużych lasów sosnowych. Najlepsza droga dojazdowa prowadzi od trasy E-7 przez Waplewo. Wieś powstała na początku XV wieku jako osada bartnicza. Kilkakrotnie była niszczona w trakcie wojen polsko-krzyżackich. W 1579 roku na 10 łanach gospodarowało 5 bartników i 1 zagrodnik. W XVII wieku stała się własnością Dohnów, jednego z najbogatszych rodów w Prusach Książęcych. Do 1720 roku w okolicznych lasach istniała smolarnia. Maróz był wsią typowo leśną, której mieszkańcy utrzymywali się głównie z bartnictwa, wyrobu smoły drzewnej oraz z połowu ryb. W 1939 roku wieś liczyła 112 mieszkańców, głównie Mazurów. Były tu szkoła i sklep. Po wojnie liczba stałych mieszkańców zaczęła systematycznie maleć. W 1997 roku w Marózie mieszkało w 10 domach 40 stałych mieszkańców. Z powodu malowni­czego położenia jest obecnie wsią letniskową, gdzie dominującą rolę odgrywają czynne przez cały rok Wojskowy Dom Wczasowy „War­mia", ośrodek wypoczynkowy „Sy­renka" oraz kilkadziesiąt domków letniskowych.